SAD (Seasonal Affective Disorder) to depresja sezonowa wynikająca ze zmieniających się pór roku, która dotyka przeważnie mieszkańców środkowych i północnych szerokości geograficznych – a więc również Polaków. Z reguły najczęściej pojawia się w październiku, a ustępuje wiosną lub latem, choć oczywiście okres jej trwania może różnić się w zależności od konkretnego przypadku. SAD wynika z niedoboru światła słonecznego. Kiedy dni stają się coraz krótsze, a słońce świeci coraz mniej, wiele osób odczuwa apatię, ma problemy z koncentracją czy też zaburzenia snu. Chorobę afektywną sezonową dość łatwo pomylić z depresją dlatego, jeśli borykamy się z obniżonym nastrojem przez dłuższy czas, warto udać się do specjalisty.
Przyczyny choroby afektywnej sezonowej
Niedobór światła słonecznego to jedna z najczęściej podawanych przyczyn SAD. Naturalne światło stymuluje funkcjonowanie struktur mózgowych – w szczególności tych, odpowiedzialnych za regulację neuroprzekaźników i hormonów, dlatego jego brak może prowadzić do obniżenia nastroju. Ponadto brak słońca to również większa produkcja melatoniny, czyli hormonu snu, co wiąże się z uczuciem senności już w godzinach popołudniowych. Co ciekawe, naukowcy szukający podłoża SAD biorą pod uwagę również predyspozycje genetyczne oraz indywidualną wrażliwość siatkówki na światło.
Jak rozpoznać SAD?
Najbardziej typowym objawem depresji sezonowej jest spadek energii i motywacji do działania oraz utrzymujący się przez dłuższy czas obniżony nastrój. Równie często pojawiają się zaburzenia snu, problemy z koncentracją, zwiększony apetyt, uczucie rozdrażnienia czy apatia. Ważnym aspektem SAD jest też anhedonia, czyli stan zobojętnienia, kiedy nic nie przynosi radości – nawet wcześniej uwielbiane czynności i rozrywki. Choroba afektywna sezonowa może prowadzić także do myśli samobójczych, stąd też jej szybka diagnoza i leczenie są kluczowe dla zachowania zdrowia i sił.
Sposoby radzenia sobie z depresją sezonową
Za najskuteczniejszą formę leczenia SAD uważa się fototerapię. Obejmuje ona kilkutygodniowy cykl codziennego naświetlania lampami o mocy zbliżonej do światła naturalnego. Sesje trwają zwykle od 30 do 120 minut i powinny być powtarzane co najmniej raz w ciągu doby przez kilka tygodni. Pomocne okazują się również leki przeciwdepresyjne – głównie z grupy SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny), a także psychoterapia. Chcesz wspomóc proces leczenia SAD? Być może warto wybrać się do solarium, w którym znajdują się wysokiej jakości lampy opalające. Dzięki nim poczujesz dotyk słońca na własnej skórze!
